September, Wednesday 9th., 2020
Το μέλλον του Λόφου Καστέλι Χανίων
είναι μονόδρομος και μόνον, εφόσον και αν,
τρίτον: Αν καλλιεργεί μιά υγειά προσδοκία γιά ένα καρποφόρο, ειρηνικό μέλλον, συνοδευόμενο από καλοήθη χρήση της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, ήδη στα χέρια μας.
Η κατάληψη ΡΟΖΑ ΝΕΡΑ έκλεισε έναν επιτυχή κύκλο 15 χρόνων.Ολοκλήρωσε την προσφορά της στον Χανιώτικο Λαό.
'Ελεγαν στον ενδιαφερόμενο:"Εκεί που είσαι, βλέπεις μιάν αρκούδα νάρχεται προς τα σένα.Πώς είναι αυτή η αρκούδα κι εσύ τί κάνεις μόλις την δείς;" Άλλος τόβαζε στα πόδια, άλλος άρπαζε ένα όπλο γιά να την σκοτώσει, άλλος σκαρφάλωνε στο κοντινό δέντρο, άλλος της πέταγε φυστίκια, άλλος την έβλεπε να βρίσκει ένα βάζο με μέλι και να το τρώει, κοκ., κοκ. Η αρκούδα συμβόλιζε την ζωή.
'Ετσι ανεκάλυπταν ποιός έχει συμφιλιωθεί με την ζωή του, ποιός είναι ανασφαλής, ποιός πανικόβλητος, επιθετικός , αρπακτικός, βολεψάκιας, δημιουργικός, εργατικός, κλπ., κλπ.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο Λόφος Καστέλι είναι η Αρκούδα και το Πολυτεχνείο ο ενδιαφερόμενος. Κάποιος δηλαδή όχι ευφάνταστος ή δημιουργικός, αλλά πρακτικός, της γρήγορης ανταπόδοσης οπαδός, χωρίς όραμα κι έμπνευση, με την λιγότερη δυνατή προσωπική προσφορά ή ανάληψη ευθύνης. Τί επιλέγει να κάνει; Επιλέγει να σκοτώσει την αρκούδα στα γρήγορα, να την γδάρει, εί δυνατόν επιδέξια,
και να πουλήσει το τομάρι της στην πιό ψηλή τιμή.
Καί να την ξεφορτωθεί μιά και καλή καί να 'τα πάρει'.
Στο εξαίρετο άρθρο των 'Χανιώτικων Νέων'* με τίτλο
"Ιστορία 5.000 ετών στον Λόφο Καστέλι της Παλιάς Πόλης
Πόλη με καρδιά 5.000 ετών τα Χανιά, μία από τις αρχαιότερες πόλεις στην Ευρωπαϊκή Ηπειρο", υπάρχει η εξής φράση:.
"...Με την συνέχιση των ερευνών και των απαλλοτριώσεων σε διάφορα σημεία
στο Καστέλι, ένα όραμα, η δημιουργία ενός μεγάλου και σημαντικού
Αρχαιολογικού Πάρκου, όπως προβλέπεται ήδη από το 1977 στη μελέτη
Ρωμανού-Καλλιγά δεν θα ήταν ουτοπικό..."
Πολλά από τα ήδη υπάρχοντα Πολιτιστικά Ιδρύματα της χώρας δεν θα αρνούνταν πιστεύω μία συνεργασία με το Πολυτεχνείο Χανίων, τον Δήμο Χανίων, την Περιφέρεια, αν τους εζητείτο η βοήθεια ή/και η συμμετοχή τους σε κάποια από τα επί μέρους Projects.
Επειδή η πρόταση "Το μέλλον του Λόφου Καστέλι Χανίων είναι μονόδρομος και μόνον" θα απαιτούσε μία μελέτη διακοσίων σελίδων σε πρώτη φάση, χωρίς ούτε κάν να περιλαμβάνει τα μηχανικά θέματα στατικά, στήριξης εδάφους κλπ., κλπ., θα δώσω ένα περιεκτικό παράδειγμα σε μορφοκλασματικό σύνολο γιά την αντίληψη αυτού του Πολιτισμικού Κέντρου.
'Εστω, πχ., πως το Pallazzo του Ρέκτορα έχει παραδοθεί από όλες τις ειδικότητες των εμπλεκομένων μηχανικών άρτιο και ασφαλές.
Οι αντίστοιχοι ιστορικοί αρχαιολόγοι, μελετητές αυτής της περιόδου, επιλέγουν μιά ιστορική στιγμή, ή ημέρα π.χ. της οικογένειας του Ρέκτορα, η οποία και ψηφιοποιείται. Τα ενδύματα τους, οι κινήσεις τους , τα τραγούδια τους, οι χοροί τους, τα συμπόσια τους κ.α.
"... Οι προβολές είναι διαδραστικές, ελεγχόμενες από το θεατή, και όχι στατικές. Πρόκειται για μια μοναδική εμπειρία εμβύθισης στον εικονικό κόσμο, που χαρακτηρίζεται από άμεση ανταπόκριση, ευελιξία, πρωτοτυπία και ζωντάνια..."
Το Pallazzo του Ρέκτορα επισκέπτονται τα Σχολεία, με εισιτήριο, τον χειμώνα και διδάσκονται τα σχετικά αυτής της περιόδου της Κρήτης και της Ελλάδας.Το καλοκαίρι το επισκέπτονται οι τουρίστες.
Στο Κατάστημα Πωλήσεων του Θεάτρου Εικονικής πραγματικότητας εκτίθενται αντικείμενα και ρούχα και αναμνηστικά προς πώληση. Επίσης τα ενδύματα του Ρέκτορα και της συζύγου του, των παιδιών π.χ. με τα οποία θα μπορεί κάποιος και να φωτογραφηθεί. Και άλλα πάρα πολλά ελκυστικά οικονομικά θέματα, του Marketing, των Saleς Promotion, Public Relations, της Διοίκησης Μουσείων θα βρίσκουν καρπερό χώρο εφαρμογής , αν υπάρξει τελικά τέτοια θέληση από τους εμπλεκόμενους Επιχειρηματίες και Φορείς.
Είθε να επιλεγεί η καλλίτερη και υγιέστερη λύση γιά όλους και γιά το μέλλον του τόπου.
Μαρία Λ. Πελεκανάκη
'Χανιώτικα Νέα'*
Ιστορία 5.000 ετών στον Λόφο Καστέλι
της Παλιάς Πόλης
Πόλη με καρδιά 5.000 ετών τα Χανιά, μία από τις αρχαιότερες πόλεις στην Ευρωπαϊκή Ηπειρο.
Κέντρο
του αστικού πυρήνα υπήρξε ήδη από τις απαρχές της ο λόφος του Καστελιού
όπου τα πρώτα ίχνη κατοίκησης χρονολογούνται στο 3.000 π.χ., στο τέλος
της νεολιθικής περιόδου.
Η σημασία του μινωικού οικισμού που βρέθηκε
στον λόφο και ο πρόδηλος ανακτορικός χαρακτήρας του, είναι ο λόγος που
τα Χανιά προτείνονται μαζί με άλλα μινωικά ανάκτορα, για χαρακτηρισμό σε
μνημείο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO Η ακρόπολη της
Κυδωνίας των ιστορικών χρόνων βρίσκεται πάντα στον ίδιο προνομιακό λόφο.
Τα ενσωματωμένα αρχιτεκτονικά μέλη μαρτυρούν την αίγλη της σπουδαίας
ακρόπολης της Κυδωνίας η οποία θεωρείται από τους αρχαίους συγγραφείς
μία από τις τρεις σημαντικότερες πόλεις της Κρήτης (Κνωσός – Γόρτυνα –
Κυδωνία).
Το 1252 με την κατάληψη της Κρήτης από τους Βενετούς, τα Χανιά ορίζονται ως έδρα του Ρέκτορα. Λίγοι μπορούν να φανταστούν ότι πίσω από το κτήριο του Διοικητηρίου των Ενετών στον λόφο Καστέλι ως τη δεκαετία του 1940 σωζόταν στο χώρο της πλατείας Αγίας Αικατερίνης ερείπια του καθεδρικού ναού των Ενετών, το Duomo, του οποίου σήμερα σώζονται ελάχιστα ίχνη της ανατολικής τοιχοποιίας. Στην ίδια περιοχή υπήρχαν τα σημαντικότερα (πάνω από 100) Μέγαρα των χρόνων της Βενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας, τα περισσότερα από τα οποία καταστράφηκαν από τους βομβαρδισμούς των Ναζί το 1941.
Εύλογα μπορεί λοιπόν κανείς να υποθέσει ότι κάτω από τα κτήρια και στη συνεχόμενη πλατεία του Διοικητηρίου, συνεχίζονται οι αρχαιότητες με αυξανόμενη πιθανώς σημασία, αφού εκεί είναι και το υψηλότερο σημείο της Ακρόπολης.
Με την συνέχιση των ερευνών και των απαλλοτριώσεων σε διάφορα σημεία στο Καστέλι, ένα όραμα, η δημιουργία ενός μεγάλου και σημαντικού Αρχαιολογικού Πάρκου, όπως προβλέπεται ήδη από το 1977 στη μελέτη Ρωμανού-Καλλιγά δεν θα ήταν ουτοπικό.
Τα νεότερα χρόνια, στον λόφο Καστέλι της Παλιάς Πόλης εκεί όπου δέσποζε το Διοικητήριο των Ενετών, οικοδομήθηκε έπειτα το Οθωμανικό Διοικητήριο (έδρα της διοίκησης και κατοικία του Πασά) και αργότερα, μετά την καταστροφή του στην επανάσταση του 1897, το νέο Διοικητήριο, ένα ογκώδες διώροφο κτίριο που μορφολογικά συνδέει την τοπική παράδοση με τις καταβολές της στη Βενετοκρατία και το ρεύμα του Νεοκλασικισμού. Χρησιμοποιήθηκε ως Διοικητήριο την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας, ως πρώτη έδρα της διοίκησης του Ελληνικού Κράτους μετά το 1913 και την Ενωση και, πιο πρόσφατα, ως έδρα της 5ης Μεραρχίας Χανίων. Από το μπαλκόνι του Νέου Διοικητηρίου ο πρίγκιπας Αρμοστής της Κρήτης Γεώργιος εκφώνησε το λόγο του, την ίδρυση της Κρητικής πολιτείας στα 1898 και ανακηρύσσονται τα Χανιά πρωτεύουσα της Κρήτης.
Η πρόσφατη απόφαση του Πολυτεχνείου Κρήτης για πολυετή παραχώρηση σε ξενοδοχειακή εταιρεία του ιστορικού κτηρίου της πρώην Μεραρχίας Κρητών και των πρώην Φυλακών Στρατώνων στον λόφο Καστέλι στο Παλιό Λιμάνι, πυροδότησε ένα μεγάλο κύκλο συζητήσεων αποτελώντας την αφορμή για αυτόν τον περίπατο 5.000 ετών που επιχειρούν σήμερα οι “διαδρομές” μέσα από τα κηρυγμένα διατηρητέα ιστορικά μνημεία του Καστελιού, με την πολύτιμη αρωγή της Εφορίας Αρχαιοτήτων Χανίων (της προϊσταμένης Ελ. Παπαδοπούλου και της αρχαιολόγου Ε. Πρωτοπαπαδάκη) και τη βοήθεια του πρώην προϊσταμένου της 28ης ΕΒΑ κ. Μ. Ανδριανάκη.
Ακρόπολη της αρχαίας Κυδωνίας
Η εγκατάσταση των μινωικών χρόνων στον λόφο Καστέλι έχει ήδη από τις αρχές της αστικό χαρακτήρα με προσεγμένο πολεοδομικό σχέδιο ενώ η ύπαρξη αρχείου πινακίδων γραμμικής Α΄ γραφής κατατάσσει την Κυδωνία στα μινωικά ανακτορικά κέντρα. (αρχείο Κατρέ 10). Το σφράγισμα του ηγεμόνα, έμβλημα της Κυδωνίας των μινωικών χρόνων, αποτελεί μία απεικόνιση μοναδική για την μινωική τέχνη ενώ συνάμα αποτελεί μια απεικόνιση της κραταιάς εγκατάστασης. Η ακρόπολη της Κυδωνίας των ιστορικών χρόνων βρίσκεται πάντα στον ίδιο προνομιακό λόφο, τμήμα του τείχους της οποίας, διατηρείται στη βάση του βυζαντινού τείχους στη νότια πλευρά του (οδός Σήφακα) Τα ενσωματωμένα αρχιτεκτονικά μέλη μαρτυρούν την αίγλη της σπουδαίας ακρόπολης της Κυδωνίας η οποία θεωρείται από τους αρχαίους συγγραφείς (Στράβωνα) μία από τις τρεις σημαντικότερες πόλεις της Κρήτης (Κνωσός – Γόρτυνα – Κυδωνία).
Βυζαντινή Ακρόπολη
Στα βυζαντινά χρόνια η Ακρόπολη της πόλης παραμένει το Καστέλι με το τείχος να περικλείει τον λόφο. Το τείχος αυτό αποτελεί και τη μόνη αρχαιολογική ένδειξη (μέχρι σήμερα) για την ύπαρξη της πόλης στην περίοδο από την Αραβοκρατία μέχρι την Βενετοκρατία. Μάλιστα σύμφωνα με τις μελέτες των αρχαιολόγων, ο λόφος Καστέλι από τον 7ο αιώνα και μετά -και για ένα χρονικό διάστημα που δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί, ήταν ένα “νησί”, γύρω από το οποίο υπήρχε τάφρος με θάλασσα, αποκόβοντάς το από την αρχαία πόλη των Χανίων. Η σημαντική αυτή παράμετρος, τεκμηριώνεται και μέσα από τις εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης του βυζαντινού τείχους στις οδούς Καραολή – Δημητρίου και Σήφακα.
Pallazzo του Ρέκτορα
Το
1252 με την κατάληψη της Κρήτης από τους Βενετούς, τα Χανιά ορίζονται
ως έδρα Ρέκτορα (διοικητή). Στο τέρμα της οδού Λιθινών υπήρχε το
συγκρότημα του Διοικητηρίου, το Pallazzo.
Από το διοικητήριο σώζεται
σήμερα αλλοιωμένο το ισόγειο και μέρος του ορόφου καθώς και το
διαβατικό προς την κλειστή αυλή και το θύρωμα του αρχείου με επιγραφή.
Με κυβερνητική εντολή το αρχείο κτίστηκε σε επιβλητική μορφή όπως
αναφέρεται και σε επιγραφή στο θύρωμα του κτηρίου. Σύμφωνα με τις πηγές,
πριν το βομβαρδισμό του 1941 στο Καστέλι και στις δύο πλευρές του Corso
(σημερινή οδός Κανεβάρο) άλλα και στους κάθετους ήταν συγκεντρωμένα τα
αρχοντικά των παλαιοτέρων βενετσιάνικών οικογενειών που εγκαταστάθηκαν
ως άποικοι στα Χανιά το 1252.
Το Βενετσιάνικο Duomo
Τα ερείπια του Μεγάρου Πρεμαρίν επί
της οδού Κανεβάρο 15-17 ορθώνονται στα βόρεια της ανασκαφής του
οικοπέδου Λιονάκη – Βλαμάκη ενώ ο μεγαλοπρεπής βενετσιάνικος ναός
(Duomo) αφιερωμένος στην Παναγία απλώνεται στα βόρεια της ανασκαφής στην
πλατεία της Αγίας Αικατερίνης, χτισμένος πάνω στα ερείπια μεγάλης
παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Από απεικονίσεις σε χάρτες αλλά και στο
έργο του περιηγητή Gerola οι αρχαιολόγοι συμπεραίνουν πως ο ναός ήταν
μια μεγάλη τρίκλιτη βασιλική με ψηλό καμπαναριό, που στη συνέχεια στην
Τουρκοκρατία χρησιμοποιήθηκε ως Τζαμί, στα νεότερα χρόνια ως αποθήκη
μέχρι την καταστροφή του από τους βομβαρδισμούς του ’41.
Στο ίδιο
σημείο εντοπίστηκαν πινακίδες γραμμικής Β’ γραφής του 1300 π.Χ. μία από
τις οποίες μαρτυρά λατρεία και προσφορές προς τον Δία και τον Διόνυσο.
Το διοικητήριο
H πέτρινη σκάλα της οδού Αφεντούλιεφ που οδηγούσε στη βόρεια μικρή πύλη του Καστελιού και το συγκρότημα των Τούρκικων φυλακών με ενσωματωμένο μέρος του τείχους στην αντηρίδα της βάσης του. Διπλά στις φυλακές υπήρχε το ξύλινο τούρκικο διοικητήριο, το Κονάκι που χτίστηκε το 1845. Από το 1850 μεταφέρεται η έδρα του Τούρκου διοικητή στα Χανιά ο οποίος εδρεύει σε ένα ογκώδες οικοδόμημα το κονάκι κτισμένο κατά ένα μέρος στη θέση του βενετσιάνικου Pallazzo. Μετά την πυρπόλησή του το 1897, στην πλατεία που δημιουργήθηκε από την απομάκρυνση των ερειπίων, κτίστηκε το νέο διοικητήριο. Πρόκειται για το μεγαλοπρεπές διώροφο κτήριο που συνδέει την τοπική παράδοση με τις καταβολές στην ενετοκρατία και το σύγχρονο ρεύμα του Νεοκλασικισμού. Από το μπαλκόνι του Νέου Διοικητηρίου ο πρίγκιπας Αρμοστής της Κρήτης Γεώργιος εκφώνησε το λόγο του, κατά την ίδρυση της Κρητικής πολιτείας στα 1898 ανακηρύσσοντας τα Χανιά πρωτεύουσα της Κρήτης.
Ενας πύργος για τον Δούκα
Στη νότια πλευρά της πύλης της οδού Κανεβάρο, είχε κατασκευαστεί ένας
τριώροφος πύργος. Με την αχρήστευση του βυζαντινού τείχους ο πύργος
μετασκευάστηκε σε τριώροφη κατοικία, που πήρε τη τελική της μορφή με
εξωτερικά νεοκλασικά στοιχεία, στις αρχές του 20ου αι. Σε αρκετό ύψος
της τοιχοποιίας, διακρίνεται μία διακοσμητική κόγχη με βενετσιάνικη
επιγραφή, η οποία αναφέρεται στην πρόθεση των κατοίκων των Χανίων να
τοποθετήσουν εκεί άγαλμα του Δούκα της Κρήτης στα 1574, Pasquale
Cicogna, για τη μεγάλη του προσφορά στην πόλη. Σύμφωνα με την φλύαρη
επιγραφή, η πρόθεση των κατοίκων προσέκρουσε στην μετριοφροσύνη του
τιμώμενου με αποτέλεσμα αντί αγάλματος να τοποθετηθεί μια κολακευτική
σχετική επιγραφή.
Η Παναγία των θαυμάτων
Πάνω από τον τετράπλευρο πύργο του βυζαντινού τείχους στην βόρεια πλευρά του βρίσκεται το μοναστηριακό συγκρότημα της Santa Maria dei Miracoli (Παναγίας των θαυμάτων) που χτίστηκε στα τέλη της Ενετοκρατίας, όταν το τείχος είχε αχρηστευτεί από τη Marussa Mengano για τις Δομηνικανές μοναχές. Από το παλιό συγκρότημα σώζεται ο νότιος και μέρος του ανατολικού τοίχου του καθολικού και ένα τμήμα των κελιών στη νότια πλευρά του. Ένα μεγάλο μέρος του μοναστηριού καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς του 1941.
2 Σχόλια
- [Κακατσάκης Νικόλαος] ~ ~ ~
καλησπέρα, πολύ ενημερωτικό και ωραίο άρθρο – καλύπτει το σύνολο των μνημείων που βρίσκονται στον λόφο του Καστελιού -μόνο στο θέμα των εκατό παλατιών βενετών ευγενών νομίζω πως χρειάζεται μεγαλύτερη εξειδίκευση – πρόκειται για τα κτήρια που είχε συγκεντρώσει σε ένα κατάλογο – των περιβόητο κατάλογο των βομβόπληκτων ο πρώτος έφορος αρχαιοτήτων των Χανίων; η πόλη μετά το 1252 είχε σαν σκελετό την οδό Κανεβάρο το γνωστό corso (που μεταφράζεται ‘πορεία’) ανάμεσα σε δύο πύλες του τείχους που τόσο ωραία παρουσιάζετε… τότε η καθημερινότητα και η οικονομία της ήταν διαφορετική με τα λεγόμενα αστικά επαγγέλματα και τους τεχνίτες να συμπληρώνουν το σκηνικό έξω από τον πυρήνα της πόλης που είχε λατρευτική και διοικητική σημασία με τον έντονο χαρακτήρα ισχυρών οικογενειών….. ως εδώ…
για να πετύχει πιο πολλά αυτή η διαχρονική αναφορά στα μνημεία του λόφου – που προορίζονταν για αρχαιολογικό πάρκο – και σαν αφήγηση ή/και σαν υλοποίησιμη πρόταση χρειάζεται ένα εργαλείο που να τίθεται σαν κοινός παρανομαστής και αυτό δεν είναι άλλο από την κατοίκιση του πυρήνα αυτού της πόλης για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα – όπως ακριβώς αναφέρεται στον τίτλο….
Η Συνοικία Καστέλι
στην παλιά πόλη των Χανίων
Η συνοικία Καστέλι βρίσκεται στον λόφο επάνω από το λιμάνι της παλιάς πόλης των Χανίων και είναι το αρχικό μέρος από το οποίο προήλθαν τα μέχρι τώρα αρχαιολογικά ευρήματα που αποδεικνύουν πως τα Χανιά έχουν να διηγηθούν μια ιστορία που ξεκινάει περίπου το 3650-3000 π.Χ, στα τέλη της νεολιθικής εποχής.
Επισκεφθείτε την Ελληνοσουηδική ανασκαφή της οδού Κανεβάρο στην πλατεία της Αγίας Αικατερίνης, στο κέντρο του λόφου, η οποία έφερε στο φως ολόκληρη την κάτοψη οικίας των Μινωικών χρόνων, τμήματα τριών άλλων, καθώς και στενούς δρόμους και μια μικρή πλατεία.
Κυδωνία
λεγόταν η τρίτη μεγαλύτερη Μινωική πόλη που ιδρύθηκε από τον
βασιλιά Μίνωα στην Κρήτη, στην ίδια θέση με την σημερινή θέση
της πόλης των Χανίων. Μάθετε περισσότερα για την
Κυδωνία.
Τα Τείχη του Καστελίου
Το Καστέλι, πέραν του ότι ο λόφος του αποτελούσε πάντοτε
φυσικό οχυρό, υπήρξε
οχυρωμένο και από τείχος που περιέβαλε την ακρόπολη από την
Ελληνιστική κιόλας εποχή. Αυτό αποδεικνύεται απο λείψανα τείχους
της Ελληνιστικής εποχής (3ος αι. π.Χ) που βρέθηκαν κάτω απο το
μετέπειτα χτισθέν τείχος της Βυζαντινής εποχής, το οποίο είναι
ορατό και απο την μεριά της θάλασσας.
Συνεχίστε την βόλτα σας στην οδό Καραολή και Δημητρίου η οποία ξεκινά από την πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου ή Συντριβανίου, για να δείτε μεγάλο τμήμα του Βυζαντινού τείχους το οποίο χτίστηκε με οικοδομικό υλικό από κατεστραμμένα οικοδομήματα της αρχαίας Κυδωνίας.
Το βυζαντινό τείχος χτίστηκε την Β' Βυζαντινή περίοδο (961-1204 μ.Χ.) στην προσπάθεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας να εδραιώσει την κυριαρχία της στην Κρήτη, αφού οι αμέλειες και παραλέιψεις του Βυζαντίου κατά την Ά Βυζαντινή περίοδο είχαν φέρει το νησί στα χέρια των Σαρακηνών Αράβων πειρατών (824-961 μ.Χ.) και την Κυδωνία στην απόλυτη παρακμή.
Σήμερα, το βυζαντινό τείχος αποτελεί και την μόνη αρχαιολογική απόδειξη
για την ύπαρξη της πόλης την περίοδο μεταξύ της Αραβοκρατίας και
της μετέπειτα περιόδου της Βενετοκρατίας.
Το Καστέλι την περίοδο της Βενετοκρατίας
Μετά την Δ' Σταυροφορία (1201-1204 μ.Χ), η κατακτηθείσα περιοχή της πρώην Βυζαντινής αυτοκρατορίας διαμοιράζεται, και η Κρήτη δίνεται απο τους Σταυροφόρους στα χέρια της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας που είχε παίξει ουσιαστικό ρόλο στην επιχείρηση της Δ' Σταυροφορίας.
Η αρχική αμέλεια της Κρήτης απο τους Βενετούς δίνει αφορμή στον Γενουάτη αρχιπειρατή της Μάλτας Ερρίκο Πεσκατόρε να καταλάβει ένα μεγάλο μέρος της, μόνο για 8 χρόνια όμως, αφού η Βενετία κατάφερε τελικά να διώξει τους Γενουάτες οι οποίοι παρέδωσαν την πόλη των Χανίων στην φωτιά.
Με την εδραίωση της κυριαρχίας των Βενετών το 1252 η πόλη και ο νομός μοιράζονται σε 90 "καβαλαρίες" και δίδονται σε αποίκους απο την Βενετία με τη ρητή υποχρέωση να ξαναχτίσουν την πόλη.
Η ανοικοδόμηση που ακολουθεί την βενετσιάνικη αρχιτεκτονική, ξεκινά απο το Καστέλι που στα πρώτα χρόνια της βενετοκρατίας θα αποτελέσει τον πυρήνα της πόλης που περικλύεται απο το υπάρχον βυζαντινό τείχος το οποίο και επισκευάζεται σε πολλά σημεία.
Κατά το ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης...
Δημιουργείται η διάνοιξη της πλατιάς κεντρικής οδού "Corso" της πόλης 1 (σημερινή οδός Κανεβάρο) που διασχίζει το Καστέλι από τα δυτικά στα ανατολικά τείχη, όπου και χτίζονται τα δημόσια κτίρια της πόλης.
Το κρατος πρέπει να παρει πισω το λόφο του Καστελιού απο τους ανεύθυνους ακαδημαικους