«Η α' πλευρά του δίσκου μιλάει για την έγκυο θεότητα που λάμπει και η β΄πλευρά έχει μια πρόταση σε δυο στίχους, με μινωική παρήχηση, που αναφέρεται στη θεότητα που δύει. Η δύση της Αστάρτης/Αφροδίτης/Αφαίας».
«Είναι 61 λέξεις στις δυο πλευρές και 18 στίχοι σαν σονέτο με ομοιοκαταληξία. Έξι λέξεις μιλάνε για το φως και έξι λέξεις για τη δύση του φωτός. Τρεις λέξεις μιλάνε για την έγκυο θεότητα και άλλες 10 για τη θεότητα με διάφορα επίθετα», επισήμανε ο δρ. Όουεν
«Ίσως η φωνή μιας μινωικής Σαπφούς ή Υπατίας μιλάει για την Αστάρτη της μινωικής Κρήτης, τη θεότητα του έρωτα. Ο δίσκος έχει 18 στίχους με ομοιοκαταληξία, με ποιητική παρήχηση. Μήπως μιλάμε για στίχους σαν το σονέτο του Σαίξπηρ; Ή μήπως για κάτι σαν τις μαντινάδες από την Κρήτη;» αναρωτήθηκε, μυώντας το κοινό του στα μυστικά του Δίσκου της Φαιστού, που ακόμα έχει πολλά να αποκαλύψει.>>
Dr. Gareth Owens.
Τα μυστικά του Δίσκου της Φαιστού 03/2/2018 08:56
Σύμφωνα με τον γλωσσολόγο Γκάρεθ Όουενς
Στη θεά του έρωτα που λάμπει και δύει αναφέρεται ο Δίσκος της Φαιστού
- Dr. Gareth Owens.
Με αυτά τα λόγια ο γλωσσολόγος δρ. Γκάρεθ Όουενς, ειδικός σε θέματα μινωικής γραφής, έκλεισε την ενδιαφέρουσα ομιλία του με τίτλο «Η Φωνή του Δίσκου της Φαιστού» που έδωσε σήμερα, Τετάρτη, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), μια διοργάνωση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) σε συνεργασία με το ΤΕΙ Κρήτης.
«Είναι 61 λέξεις στις δυο πλευρές και 18 στίχοι σαν σονέτο με ομοιοκαταληξία. Έξι λέξεις μιλάνε για το φως και έξι λέξεις για τη δύση του φωτός. Τρεις λέξεις μιλάνε για την έγκυο θεότητα και άλλες 10 για τη θεότητα με διάφορα επίθετα», επισήμανε ο δρ. Όουενς, απευθυνόμενος, σε άπταιστα ελληνικά, στο πολυπληθές ακροατήριο που κατέκλυσε το αμφιθέατρο του ΕΙΕ για να ακούσει την πειραματική ερμηνεία του για τις περισσότερες από τις μισές λέξεις του δίσκου, η οποία έχει βασιστεί σε πολυετή επιστημονική έρευνα.
«Λέξεις και μια ολόκληρη πρόταση από τον Δίσκο της Φαιστού βρέθηκαν και σε άλλες μινωικές θρησκευτικές συλλαβικές επιγραφές και στο σπήλαιο του Αρκαλοχωρίου και στο Βουνό Γιούχτα δίπλα στις Αρχάνες και στην Κνωσό. Οι θρησκευτικές αυτές επιγραφές εντοπίστηκαν και με τάματα, συνεπώς οι μινωικές λέξεις που ήταν με τα μινωικά τάματα έχουν σχέση και με τη θρησκεία και με την υγεία.
Άρα έχουμε ένα λογικό περιεχόμενο (context), ότι δηλαδή ο Δίσκος της Φαιστού είναι μια μινωική θρησκευτική συλλαβική επιγραφή που διαβάζεται με επιγραφική συνέχεια και έχει σχέση με σχεδόν παράλληλα κείμενα τα οποία σχετίζονται με ιερούς τόπους και με τάματα, δηλαδή με ευχές και προσευχές και πάνω από όλα με την υγεία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος δεν παρέλειψε επίσης να πει ότι «χωρίς τους καλούς φίλους και συναδέλφους δεν θα είχαμε φτάσει στην ανάγνωση, που πιστεύω ότι είναι η καλύτερη δυνατή που υπάρχει τα τελευταία 110 χρόνια ή τους τελευταίους 37 αιώνες που κάποιος ή κάποια διάβασε τον Δίσκο στην Κρήτη ίσως για τελευταία φορά, 500 χρόνια πριν τον Τρωικό Πόλεμο» συμπληρώνοντας: «Φυσικά έχω κάνει λάθη. Παίρνω όλη την ευθύνη πάνω μου. Αλλά έχουμε κάνει και μια προσπάθεια. Δεν υπάρχει κάποιος που δεν έχει κάνει λάθη, απλώς υπάρχει κάποιος που δεν έχει κάνει την προσπάθεια. Απόψε θα ήθελα να μοιραστώ αυτή την προσπάθεια μαζί σας με την ελπίδα ότι θα κάνουμε βελτιώσεις και διορθώσεις μαζί. Με την ανάγνωσή μας πιστεύουμε πλέον ότι μπορούμε να διαβάζουμε το 99% από τον Δίσκο της Φαιστού με τις φωνητικές αξίες της μυκηναϊκής Γραμμικής γραφής Β. Έχουμε συνολικά 242 σημεία γραφής, δηλαδή συλλαβογράμματα, με 45 διαφορετικά σημεία. Ήρθε η ώρα να κάνουμε το επόμενο βήμα στην κατανόηση» πρόσθεσε. Και τόνισε:
«Τώρα μπορούμε να μιλάμε για το τι μπορεί να σημαίνουν πιο πολλές από τις μισές λέξεις του δίσκου» και πως για το 10% από τις 61 λέξεις «έχουμε ενδείξεις γλωσσολογικές ότι σημαίνουν κάτι» χωρίς να γνωρίζουμε την ακριβή σημασία τους. «Ίσως η φωνή μιας μινωικής Σαπφούς ή Υπατίας μιλάει για την Αστάρτη της μινωικής Κρήτης, τη θεότητα του έρωτα. Ο δίσκος έχει 18 στίχους με ομοιοκαταληξία, με ποιητική παρήχηση. Μήπως μιλάμε για στίχους σαν το σονέτο του Σαίξπηρ; Ή μήπως για κάτι σαν τις μαντινάδες από την Κρήτη;» αναρωτήθηκε, μυώντας το κοινό του στα μυστικά του Δίσκου της Φαιστού, που ακόμα έχει πολλά να αποκαλύψει.
Στην εκδήλωση απεύθυναν χαιρετισμούς η δρ. Εύη Σαχίνη, διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και ο καθηγητής Γιάννης Καλιακάτσος, τέως αντιπρύτανης, ακαδημαϊκός διευθυντής Γραφείου Διεθνών Σχέσεων ΤΕΙ Κρήτης, ενώ μετά το πέρας της ακολούθησαν ερωτήσεις από το κοινό.
«Διαβάζουμε τον Δίσκο της Φαιστού με τις φωνητικές αξίες της Γραμμικής Β και με τη βοήθεια της συγκριτικής γλωσσολογίας, δηλαδή συγκρίνοντας με άλλες συγγενικές γλώσσες από την ινδοευρωπαϊκή οικογένεια γλωσσών. Το να διαβάζουμε κάτι, όμως, δεν σημαίνει κατανόηση», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Όουενς με αφορμή την ομιλία που θα δώσει στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Β. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα www.ekt.gr ) την Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου, ώρα 17:30, με τίτλο «Η φωνή του Δίσκου της Φαιστού». Και συμπληρώνει: «Ο Δίσκος της Φαιστού είναι γραμμένος στη μινωική γραφή που καταγράφει τη μινωική γλώσσα. Πρόκειται για το καλύτερο δείγμα “κρητικών ιερογλυφικών”, σε εισαγωγικά πάντα, γιατί δεν πρόκειται για το σύστημα γραφής της αρχαίας Αιγύπτου. Είναι λάθος η ονομασία. Ο Δίσκος της Φαιστού είναι και συλλαβική γραφή, όπως είναι η μινωική Γραμμική Α». Παράλληλα, ενημερώνει ότι οι ηχητικές συλλαβές από τον δίσκο έχουν ηχογραφηθεί «γιατί θέλω ο κόσμος να τις ακούσει. Η μινωική δεν είναι μια νεκρή γλώσσα. Κνωσός, Φαιστός, Κρήτη είναι μινωικές λέξεις, όπως και πάρα πολλές ακόμα που χρησιμοποιούνται σήμερα», τονίζει.
Σε ποιο σημείο, όμως, βρίσκεται η ερμηνεία του δίσκου, η επεξήγηση του οποίου παραμένει ένα άλυτο μυστήριο; Ή μήπως όχι και τόσο άλυτο; «Μετά από 10 χρόνια ερευνών, πιστεύω ότι η ερμηνεία του Δίσκου της Φαιστού έχει ξεπεράσει το 50%, ποσοστό που είχα βάλει ως ‘πήχη’. Δηλαδή, είχα πει στον εαυτό μου ότι θα παρουσίαζα τη δουλειά μου μόνο όταν θα μπορούσα να προσφέρω δοκιμαστική ερμηνεία για τις περισσότερες από τις μισές λέξεις του δίσκου. Και αυτό είναι ένα νέο στοιχείο της έρευνας», επισημαίνει ο κ. Όουενς, ο οποίος δεν φοβάται τις αναθεωρήσεις.
«Όταν κάνω ομιλίες προσπαθώ να κάνω βελτιώσεις. Παλιότερα νόμιζα ότι ο δίσκος αναφερόταν στην έγκυο μητέρα. Τώρα πιστεύω ότι μιλάει για την έγκυο θεότητα, αλλαγή που μοιάζει μικρή, αλλά είναι μεγάλη ως βελτίωση», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, εξηγώντας περαιτέρω: «Στην αρχή είχα κολλήσει στην α’ πλευρά του δίσκου, όπου η λέξη I-QE-KU-RJA επαναλαμβάνεται τρεις φορές και θεώρησα ότι αυτή είναι η λέξη - κλειδί για την ερμηνεία του. Είναι η λέξη για την έγκυο θεότητα, όπως πιστεύω. Τώρα στη β’ πλευρά υπάρχει μια πρόταση που αναφέρεται στη θεότητα αυτή, η οποία είναι γνωστή από τη μινωική Κρήτη», ενημερώνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, συμπληρώνοντας φειδωλά για να μην χαλάσει τις εκπλήξεις της ομιλίας του, ότι «υπάρχουν αρκετές λέξεις στον δίσκο που έχουν σχέση με τη θρησκεία και πιστεύω ότι μας δείχνουν για ποια θεότητα μιλάμε».
Πώς όμως ξεκίνησαν όλα; «Πριν 10 χρόνια με τον συνεργάτη μου Τζον Κόουλμαν στο Λονδίνο συμφωνήσαμε ότι μπορούμε να διαβάσουμε τον Δίσκο της Φαιστού. Μάλιστα, συμφωνήσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη δημοσιότητα που είχε προκληθεί με τον ισχυρισμό ενός Αμερικανού περί πλαστότητάς του, ώστε να ξεκινήσει ένας επιστημονικός διάλογος», επισημαίνει. Και προσθέτει: «Με τη δουλειά που έκανε ο Μάικλ Βέντρις, ο οποίος αποκρυπτογράφησε τη Γραμμική Β και βρήκε ότι πρόκειται για ελληνική (μυκηναϊκή) γλώσσα πέντε αιώνες πριν από τον Όμηρο, μπορούμε να διαβάζουμε τη μινωική Γραμμική Α, τα λεγόμενα μινωικά “κρητικά ιερογλυφικά”, αλλά και τον Δίσκο της Φαιστού. Διότι όλα αυτά είναι για μένα μινωική γραφή που καταγράφει τη μινωική γλώσσα», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Και πώς σχετίζονται μεταξύ τους; «Η Γραμμική Α, που χρησιμοποιούσαν τα παλάτια για διοικητικούς λόγους, τα λεγόμενα “κρητικά ιερογλυφικά” και ο Δίσκος της Φαιστού είναι τρεις εκδοχές της ίδιας μινωικής γραφής. Το μόνο που αλλάζει είναι η γραμματοσειρά, αν μπορώ να το πω έτσι. Ο Δίσκος της Φαιστού δεν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό, από άλλον πλανήτη. Και αυτό νομίζω ότι είναι και το λάθος που γινόταν επί έναν αιώνα. Ο κόσμος έβλεπε κάτι που δεν καταλάβαινε. Έτσι μια μέρα μετά τη διατριβή μου, που μου πήρε 10 χρόνια και μετά το βιβλίο μου, που μου πήρε 4 χρόνια, αναρωτήθηκα: Γιατί έχουμε μια μεθοδολογία για τη μυκηναϊκή Γραμμική Β, τη μινωική Γραμμική Α, τα “κρητικά ιερογλυφικά” και όταν μιλάμε για τον Δίσκο της Φαιστού κάνουμε … τρέλες; Δεν είναι σωστό αυτό. Πρέπει να έχουμε μια μεθοδολογία για τη μινωική γραφή. Και αυτό έχω εφαρμόσει. Στην ιστοσελίδα μου www.teicrete.gr/daidalika στο Signary έχουμε φτιάξει με τον Κόουλμαν ένα πλαίσιο με όλα τα σημεία του Δίσκου της Φαιστού και σε ποια μινωικά και μυκηναϊκά σημεία γραφής αντιστοιχούν. Αυτός είναι ο έλεγχος για εμάς», συμπληρώνει, για να καταλήξει:
«Ο Δίσκος της Φαιστού είναι μινωική γραφή ως κείμενο αλλά συγχρόνως είναι και αντικείμενο τέχνης. Κι αυτό είναι το γοητευτικό. Για μένα ο Δίσκος της Φαιστού είναι το ευαγγέλιο της μινωικής Κρήτης».