September, Thursday 28th., 2023
Η Οικογένεια της Μητέρας μου και η ίδια κατάγονταν όλοι από το Σέλινο, την Μονή, τον Λιβαδά, την Σούγια...
Τα ονόματα που αναφέρονται στο κείμενο είναι ονόματα συγγενών κι φίλων.
Ακόμα κι όταν είχαν φθάσει σε βαθύ γήρας και η μνήμη τους ήταν αδυνατισμένη και η υγεία τους ταραγμένη από το βάρος των χρόνων, ένα θέμα έμενε πάντα αναλλοίωτο στην καρδιά τους.
Κάθε απότομος ξαφνικός ήχος, ένας γδούπος του αέρα, ή γαύγισμα σκυλιού, ή βήματα μεσ'την νύχτα, όλα προκαλούσαν την ίδια αντίδραση με φρίκη στα μάτια και πάγωμα νεκρικό στο κορμί, ακόμα και 50 χρόνια μετά:
" 'Οφου οι Γερμανοί! 'Ερχονται οι Γερμανοί!"
Αυτά άκουγα εγώ, ακόμα κι άν γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα κι οι γονείς έλειπαν δεκάδες χρόνια απ' την Κρήτη κι ο Β'Παγκόσμιος είχε λήξει πολλά χρόνια πρίν από μένα ... μ.λ.π.
Γερμανική κατοχή: Κουστογέρακο – Βιάννος
ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ
ΚΟΥΣΤΟΓΕΡΑΚΟ
28 Σεπτεµβρίου 1944
Στις 28 Σεπτεµβρίου 1943 οι Γερµανοί βοµβαρδίζουν και καίνε τα χωριά
του Σελίνου Μονή, Λιβαδά και Κουστογέρακο, ένεκα της αντιστασιακής
δράσης των κατοίκων τους, φονεύουν δε όποιο βρίσκουν.
Στη τοποθεσία «Ασφεντηλωπό», δύο ώρες βόρεια του χωριού βρισκόταν οι
αντάρτες: Κωστής και Βασίλης Πατεράκης του Ιωάννου, Μανώλης Πιµπλής,
Μανώλης και Μιχάλης Σειραδάκης (αδέλφια), Γεώργιος Καντανώλης,
∆ιωµατάρης Τζατζιµάκης, Λευτέρης Μπολιεράκης, Γιάγκος Αναστασάκης,
Βαρδής Ζαµπιάκης, Θεόδωρος και Γεώργιος Πατεράκης.
Πρωί-πρωί οι αντάρτες είδαν τα αεροπλάνα που βοµβάρδιζαν το χωριό, τους
καπνούς απ’ τα σπίτια που καιγόταν και άκουαν τους πολυβολισµούς.
Τροχάδην άρχισαν να κατεβαίνουν…
Επακολούθησε πολύωρη µάχη κατά την οποία οι Γερµανοί υπέστησαν πανωλεθρία, καθόσον βρισκόταν σε µια πολύ δυσµενή θέση.
…O Πατεράκης Κωστής Ι., 23 ετών τότε, εντόπισε ένα γερµανικό οπλοπολυβόλο «……….προβαίνει το κεφάλι του ξανά, του ρίχνω και τη τρώει κατακούτελα».
……Κοιτάζοντας προς το χωριό βλέπει να µαζεύουν οι Γερµανοί τα γυναικόπαιδα στην άκρη ενός ελαιώνα και αρχίζουν τρείς Γερµανοί να τα φονεύουν µε ένα οπλοπολυβόλο.
Περιγράφει : « Βάνω κλισιοσκόπιο 400 µέτρα. Σκοπεύω γρήγορα- γρήγορα τον πρώτο Γερµανό. Ευτυχώς θεέ µου, πέφτει χτυπηµένος καίρια. Ρίχνω γρήγορα –γρήγορα, χωρίς ν’ ακουµπίζω, την τρώει στο µερό ο άλλος και πέφτει στην αποκάτω πεζούλα. Ο τρίτος Γερµανός, ο γερός, φώναζε στα γυναικόπαιδα : παρτί-παρτί. ( φύγετε-φύγετε) ……… έχουν καταφτάσει εν τω µεταξύ οι υπόλοιποι αντάρτες και οι περισσότεροι χωριανοί……»
……………………………..
Πολλά επιµέρους γεγονότα έγιναν κατά τη διάρκεια της µάχης, µέχρι που οι Γερµανοί υποχώρησαν και έφυγαν κακήν κακώς, µε µεγάλες απώλειες.
Ο Πατεράκης Αντ. διηγείται : « …. Ήρθαν και άλλοι χωριανοί και λάβανε µέρος, όσοι βρισκόταν εκεί γύρω, και ήταν ένοπλοι …..»
Σύµφωνα µε τον Πέτρο Γ. Γεωργιακάκη, αγωνιστή του Μικρασιατικού Μετώπου, τραυµατία του Αφιόν Καραχισάρ και καπετάνιου του ΕΛΑΣ στην Μάχη των Κεραµειών και συµµετέχοντος στην µάχη, οι νεκροί Γερµανοί στο Κουστογέρακο ήταν 37.
Οι Γερµανοί δεν ξέχασαν την καταστροφή επέστρεψαν την 1 Οκτωβρίου 1943. Αυτή τη φορά δεν έκαναν λάθος, ήρθαν 2-3 χιλιάδες, και µετατρέψανε την περιοχή γύρω από το χωριό σε φρούριο, µε όλµους και βαριά πολυβόλα.
Περίπου 45 αντάρτες τους περίµεναν απέναντι στο δάσος περίπου 4 χιλιόµετρα απόσταση. Οι Γερµανοί κάνανε τρείς µέρες προσπάθειές να περάσουν το δάσος, αφού δεν τα κατάφεραν, γύρισαν στις θέσεις που κρατούσαν.
Έµειναν εκεί 42 ηµέρες.
Τα έκαψαν όλα, τα έφαγαν όλα, τα έκλεψαν όλα και µετά έφυγαν.
ΒΙΑΝΝΟΣ
Σεπτεµβρίου 14, έτος 1943
Μεγάλες δυνάµεις του Γερµανικού στρατού εξορµούν στην περιοχή της
Βιάννου. Καίνε, φονεύουν και καταστρέφουν τα πάντα. Οι νεκροί ανέρχονται
από 400-500 το πλείστον άµαχοι καθόσον οι αντάρτες που είχαν λάβει
µέρος τις προηγούµενες ηµέρες σε επιχειρήσεις εναντίων των Γερµανών
είχαν κρυφτεί, γνωρίζοντας τι θα επακολουθήσει, εγκαταλείποντας τους
κατοίκους στη µοίρα τους, εν αντιθέσει µε ότι έγινε στο Κουστογέρακο.
Κατά την διάρκεια της Γερµανικής Κατοχής έγιναν πολλές άστοχες
ενέργειες, είτε κατ’ εντολή των Άγγλων είτε άνευ, µε αποτέλεσµα, να
κρύβονται άµεσα οι τα τοιαύτα πράττοντες και να την πληρώνει ο άµαχος
πληθυσµός, χωρίς ουσιαστικά να φέρουν θετικά αποτελέσµατα εις βάρος των
Γερµανικών δυνάµεων, αλλά δυστυχώς έπρατταν εις βάρος του Εθνικού
συµφέροντος.
Για περισσότερα στο βιβλίο µου: «ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ – ΦΟΝΙΚΑ ΚΑΙ ΒΕΝΤΕΤΕΣ»
Το «Ασφεντηλωπό» στην Κουστογερακιώτικη Μαδάρα
Το mauser K98k του Κων. Ι. Πατεράκη, το κλισιοσκόπιο έκτοτε παραµένει στα 400,00 µ.
Κουστογέρακο
Από το σηµείο Α, στο σηµείο Β, πυροβόλησε και φόνευσε ο Κων/νος Ι.
Πατεράκης, τον Γερµανό οπλοπολυβολητή, που είχε ξεκινήσει να φονεύει τα
γυναικόπαιδα.
Σελινιώτες αντάρτες της εποχής
Πέτρος Γεωργίου Γεωργιακάκης
*Ο Μιχάλης Κατσανεβάκης είναι αρχιτέκτων µηχ. ιστ. ερευνητής-συγγραφέας