Δευτέρα, 22 Ιουλίου 2019
Γράφει η Φανούλα Αργυρού*
Αποδεσμεύθηκαν την Πέμπτη, 18 Ιουλίου 2019, νέοι βρετανικοί πρωθυπουργικοί και υπουργικοί φάκελοι για το 1994 και όχι μόνον, αλλά τίποτα το ουσιαστικό για το Κυπριακό, εκτός από κάποιες αναφορές για δύο συναντήσεις του Βρετανού τότε Πρωθυπουργού Τζον Μέιτζορ με την Πρωθυπουργό της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ εντός του 1994. Στις σημειώσεις προς τον Πρωθυπουργό το Φόρεϊν Όφις σημείωνε πως η βρετανική θέση ήταν ότι μαζί με τους Γάλλους και τους Γερμανούς αντιστέκονταν στο ελληνικό αίτημα για ξεκίνημα ενταξιακών της Κυπριακής Δημοκρατίας με την ΕΕ, γιατί οποιαδήποτε τέτοια κίνηση δεν θα άρεσε στους Τούρκους. Οι προοπτικές για διευθέτηση του Κυπριακού δεν ήσαν ενθαρρυντικές, οι Ελληνοκύπριοι «μιλούν πάλι για διεθνοποίηση και επαναφορά στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, προσπαθούμε να αποθαρρύνουμε, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς έγραψε στον ΓΓ του ΟΗΕ επαναβεβαιώνοντας την αποδοχή του στη Δι-κοινοτική, Δι-ζωνική, Ομοσπονδία. Εμείς και ο ΟΗΕ πιέζουμε για ενανέναρξη των συνομιλιών», έγραφαν. Το δε μητρώο της Τουρκίας σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν το εμπόδιο στις σχέσεις της με τη Δύση.
Εκείνο που φανερώθηκε στα νέα έγγραφα, όμως, είναι η μυστική συνεργασία του Δρος Χένρι Κίσινγκερ με τους Βρετανούς. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για το Βιετνάμ στο Παρίσι αρχές της δεκαετίας του 1970, στις οποίες κύριος διαπραγματευτής εκ μέρους των ΗΠΑ ήταν ο τότε Βοηθός του Προέδρου Νίξον για Θέματα Εθνικής Ασφάλειας, Δρ Χένρι Κίσινγκερ, ο τελευταίος δεν εμπιστευόταν τις αμερικανικές υπηρεσίες και ζήτησε τη βοήθεια των Βρετανών.
Τον Ιούνιο του 1971 ο Δρ Κίσινγκερ επισκέφθηκε το Λονδίνο για συνομιλίες με τον Γραμματέα του Υπουργικού, Sir Burke Trend, όμως ουσιαστικά ο Κίσινγκερ διεξήγαγε μυστικές διαπραγματεύσεις με τους διαπραγματευτές της Ανόι στο Παρίσι και οι Βρετανοί τού έδιδαν κάλυψη. Για καθεμία από τις μυστικές του συναντήσεις με τους Βορειο-Βιετναμέζους τον παρελάμβαναν από το στρατιωτικό αεροδρόμιο έξω από το Παρίσι Βρετανοί διπλωμάτες της βρετανικής πρεσβείας στο Παρίσι (έγραψε η «Ντέιλι Μέιλ» αργότερα στις 7 Φεβρουαρίου 1972).
Κατά την επίσκεψή του τον Ιούνιο του 1971 είχε τονίσει εμφαντικά στους Βρετανούς ότι οι επαφές εκείνες και το τι λεγόταν (μεταξύ του και των Βρετανών) ήθελε να μείνουν άκρως εμπιστευτικές μεταξύ τους, δεν ήθελε με κανέναν τρόπο να διαρρεύσουν και να τις μάθουν οι δικοί του άνθρωποι, οι «γραφειοκράτες» της Ουάσιγκτον.
Στις 30 Ιουλίου 1971 ένα άκρως απόρρητο τηλεγράφημα από τον Βρετανό πρέσβη στην Ουάσιγκτον έλεγε: «Ο Κίσινγκερ μού είπε για τα ‘μάτια του Βρετανού πρωθυπουργού μόνο’ ότι οι μυστικές διαπραγματεύσεις με την Ανόι προχωρούν ικανοποιητικά και τώρα μόνο κάποια μικρά σημεία έμειναν άλυτα… Ρώτησε κατά πόσον, αν υπάρξει περίπτωση, να κάνει χρήση των ειδικών διευκολύνσεων του τύπου που γνωρίζει ο Burke Trend…». Του είπαν ότι μπορούσε αλλά θα χρειαζόταν όση περισσότερη προειδοποίηση. Ο Κίσινγκερ είπε ότι ήταν λυπηρό πράγμα που εμπιστευόταν την ασφάλεια της βρετανικής κυβέρνησης περισσότερο από της δικής του και πραγματικά δεν ένιωθε ότι μπορούσε, δίχως πρόβλημα στην ασφάλεια, να χρησιμοποιήσει τις διευκολύνσεις της αμερικανικής αεροπορίας (air force)…» (Σχετική η δημοσίευση της «Ντέιλι Μέιλ» στις 7 Φεβρουαρίου 1972).
* Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
Πηγή: Σημερινή