Πεντοζάλης
Ο πεντοζάλης χορεύεται από άνδρες και γυναίκες με μέτρο τα 2/4. Συνοδεύεται από πλήθος μελωδιών, τις γνωστές κοντυλιές. Πήρε τ’ όνομά του από τα πέντε ζάλα του, δηλαδή τα βήματα. Είναι καθαρά πολεμικός χορός και διαδηλώνει τον ξεσηκωμό, τη λεβεντιά, τον ηρωισμό και την ελπίδα. Αναφορές για την καταγωγή του χορού, γίνονται στους Μινωικούς Χορούς και τους Κουρήτες, οι οποίοι χορεύαν στα ίδια βήματα του σημερινού χορού με την Αρχαία Πυρρίχη, ενός ένοπλου χορού ανδρών και ιδίως της Αρχαίας Δωρικής πολιτείας. Ο Πυρρίχιος, ως δωρικός, πολεμικός χορός, χορευόταν και στην Αθήνα και στη Σπάρτη. Με το χρόνο διατηρήθηκε και διαμορφώθηκε ως "πεντοζάλης" και είναι ο χορός που χορεύεται τώρα στην Κρήτη.
Ο χορός αποτελείται από την εισαγωγή και τα ήρεμα βασικά βήματα. Ο Σιγανός χορεύεται, πολλές φορές με τη συνοδεία μαντινάδων, με αργά βήματα είτε προς τη φορά, είτε προς το κέντρο του κύκλου και στη συνέχεια καθώς ο ρυθμός γίνεται πιο γρήγορος, τα βήματα γίνονται κι αυτά πιο γρήγορα και πηδηχτά. Οι χορευτές αρχίζουν άλλοτε με το αριστερό πόδι και άλλοτε με το δεξί. Οι κινήσεις του χορού είναι 10, από τις οποίες οι 8 είναι καθαρά βήματα και 2 κινήσεις των ποδιών στο κενό. Το μαύρο κρουσάτο μαντήλι που φορά στο κεφάλι ο χορευτής μαρτυρά τις θυσίες και τη γενναιότητα του κρητικού λαού.
''.....A thousands years' old greek dance...danced after Zeu's birth...War
dance that features , highlights, expresses the uprisal for freedom ,
bravery , heroism ,hope....''
From this , here and now point of view, the translation of the body
language and movements and steps could be the following:
a.Foot pressing,vividly stepping down on earth.
- Death, fear, ignorance, ptw., negativity, I renounce you.I deny you.
I disavow any agreement.
- By forcefully jumping down on my Gaia I reconfirm and assure Her
that I am Hers and She is mine .We belong together. I respect and love
Her.I will do my best to ensure our common future,in harmony and
unity and peace.
b.Jumping high in the air ,confidently , defying gravity , safely , I declare
the freedom of my heart . My dedication to the truth of my essence. I
am Divine Embodiment of Love. I choose to look upwards to the stars
-AD ASTRA PER ASPERE-.In greek the word ''human''= '' anthropos'',
meaning ''ano''=up , ''throsko''=look. Aka, man is this being whose main,
defining characteristic is the ''upwards attitude and predisposition''.
m.l.p.